Podsetimo, ove sezone je prvi slučaj groznice Zapadnog Nila u Srbiji otkriven je 17. jula kod muškarca starosti 66 gоdinа iz Južnobanatskog okruga.
Groznica Zapadnog Nila u Evropi
U sezoni nadzora 2025. godine, do 17. septembra 2025. godine u državama Evropske unije slučajevi obolevanja od groznice Zapadnog Nila u humanoj populaciji su registrovani u:
- Grčkoj
- Italiji
- Rumuniji
- Francuskoj
- Bugarskoj
- Mađarskoj
- Španiji
- Albaniji
- Turskoj
- Severnoj Makedoniji.
Šta je groznica Zapadnog Nila
Groznica Zapadnog Nila je infektivno oboljenje iz grupe zoonoza, virusne etiologije, koje se na ljude i životinje prenosi ubodom zaraženog komarca.
Prenosilac virusa je komarac kuleks pipiens (Culex pipiens), vrsta komarca koja je odomaćena i kod nas.
Ova groznica kod većine ljudi prolazi bez simptoma, a u slučaju težih oblika bolesti može da dovede do otoka limfnih žlezda, encefalitisa, meningitisa, paralize, pa i kome.
Primarni rezervoar zaraze su mnoge vrste ptica – gavrani, vrane, svrake, čavke, kod kojih je infekcija najčešće asimptomatska. U endemskim krajevima virus se održava između ptica koje su zaražene, i komaraca koji se hrane krvlju ptica.
Glavni vektor jeste komarac iz roda kuleks, ali su zaražavanju podložni i komarci drugih rodova kao što su:
- Aedes
- Aegypti
- Aedes albopictus
- Anopheles
Do sada je virus Zapadnog Nila izolovan kod 43 vrste komaraca – rekla je ranije za „Blic zdravlje“ primarijus dr Slavica Maris, specijalista epidemiologije i načelnica Jedinice za zarazne bolesti u Gradskom zavodu za javno zdravlje.
Komarci se zaraze prilikom sisanja krvi zaraženog domaćina, i inficirani komarci doživotno prenose uzročnika.
Način prenošenja na ljude
– Prenošenje infekcije na ljude i druge životinje najčešće nastaje ubodom zaraženog komarca. Komarci se zaraze prilikom sisanja krvi zaraženih ptica. U retkim slučajevima infekcija može da se prenese putem transfuzije zaražene krvi, transplantacijom tkiva i organa i vertikalno sa majke na dete – transplacentarno i tokom dojenja – objašnjava prim. dr Slavica Maris i dodaje da se virus Zapadnog Nila ne prenosi među ljudima putem kontakta.
Simptomi groznice Zapadnog Nila
Simptomi bolesti nastaju 3 do 14 dana nakon uboda zaraženog komarca.
Kod oko 80 odsto zaraženih osoba infekcija protiče asimptomatski. Oko 20 odsto inficiranih osoba ima blagu kliničku sliku u vidu:
- groznice
- glavobolje
- mučnine
- povraćanja
- ređe se javlja otok limfnih žlezda
- ređe se javlja pojava ospe na koži grudi, leđa ili stomaka.
– Pomenuti simptomi prolaze u toku nekoliko dana, a u retkim slučajevima mogu trajati i više nedelja – kaže dr Maris.
Kod jednog obolelog na 150 inficiranih dolazi do razvoja teške kliničke slike sa znacima upale mozga (encefalitis) ili upale moždanica i kičmene moždine (meningitis), odnosno neuroinvazivnog oblika bolesti.
– Tada u kliničkoj slici, pored groznice i glavobolje, dolazi do pojave ukočenosti vrata, stupora, dezorijentacije, kome, tremora, konvulzija, mišićne slabosti i paralize. Ovi simptomi mogu da traju nekoliko nedelja, sa mogućim trajnim neurološkim oštećenjima – kaže sagovornica „Blic zdravlja“.
Sezona transmisije virusa Zapadnog Nila u Srbiji uobičajeno traje od juna do novembra meseca.
Mere prevencije
- Izbegavati izlaganje komarcima u vreme njihove najveće aktivnosti, u sumrak i zoru
- Izbegavati područja sa velikim brojem insekata – šume, močvare..
- Prilikom boravka u prirodi i na otvorenom koristiti sredstva (repelente) koja odbijaju insekte, na otkrivenim delovima tela
- Nositi odeću koja pokriva ruke i noge
- Koristiti zaštitne mreže na prozorima i zaštitna sredstva (preparate) u vidu tableta, tečnosti..
- Jednom nedeljno treba isprazniti vodu iz posuda za cveće, posuda za hranu i vodu za kućne ljubimce, kanti, buradi, limenki, ukrasnih bazena…
- Ukloniti odbačene gume i druge predmete u kojima može da se nakuplja stajaća voda
Blic
